Verður 2014 heitasta árið hingað til út af El Niño?

Nýlega var gefin út athyglisverð rannsókn þar sem nokkrir þýskir vísindamenn þróuðu nýja aðferð til að spá fyrir um veðurfyrirbærið El Niño (sjá útskýringu neðar) en hingað til hefur spátíminn verið ansi stuttur. Þeirra aðferð byggist á því að bera saman hitastig sjávarins við miðbaug, þar sem El Niño myndast, og hitastigið annarsstaðar í Kyrrahafi en um ári fyrir myndun El Niño verða þessi hitastig mjög svipuð. Með þessu lengja þeir spátímann úr 6 mánuðum í 12 mánuði sem getur skipt miklu á þeim svæðum sem fara verst út úr tengdum veðurfarsbreytingum. Með þessari aðferð fundu þeir út að El Niño mun líklega (þeir áætla 75 % líkur) myndast í lok árs 2014 en það gæti haft í för með sér óvenjumikinn hita víða um heim og jafnvel heitasta árið á jörðinni hingað til en El Niño er stærsta einstaka fyrirbærið sem hefur áhrif á veðurfarið. El Niño endist oftast í um eitt ár en getur enst í allt að tvö ár.

 

 

 

 

Hvað er El Niño?

Nú spyr kannski einhver hvað El Niño sé. El Niño lýsir bæði aðstæðum í lofti og í sjó á svæðinu við miðbaug í Kyrrahafinu. Það nær yfir gríðarstórt svæði eins og sjá má á fyrstu myndinni hérna fyrir ofan. 

Venjulega blása staðvindarnir (trade winds) við miðbaug í Kyrrahafi, þar sem El Niño myndast, frá austri til vesturs svo að hlýr yfirborðssjórinn hleðst upp við strendur Indónesíu og er sjávarborðið þar um hálfum metra hærri en við vesturstrendur S-Ameríku. Við S-Ameríku streymir kaldur og næringarríkur sjór upp á yfirborðið djúpt neðan úr hafi en í þeim skilyrðum blómstrar dýralífið í sjónum og allir fiska sem róa þar.

 

Þegar El Niño á sér hins vegar stað þá snýst þetta við, staðvindarnir slaka á og hlýr sjór streymir í átt að S-Ameríku sem bælir þetta uppstreymi næringarríka sjósins og enginn fiskar þar sem rær. Þetta hefur einnig þau áhrif að lóðstreymi (convection) myndast í lofthjúpnum á þeim slóðum en það hitar upp andrúmsloftið. El Niño dregur nafn sitt af því að fiskimenn við vesturströnd S-Ameríku tóku eftir óvenjumikilli hlýnun sjávar laust eftir jólin eitt árið og nefndu þetta fyrirbæri því eftir Jesúbarninu en El Niño þýðir Barnið. Síðustu ár hefur það komið á 3-5 ára fresti.  

 

  

El Niño hefur víðtæk áhrif í veðurfari jarðarinnar en í mjög stuttu og einföldu máli má sjá þau á myndinni hér til hliðar.

Ef nýjustu spár ganga upp gæti veturinn 2014-2015 verið sá heitasti sem mældur hefur verið hingað til á jörðinni. Það verður að koma í ljós hvort það gangi eftir en það verður spennandi að fylgjast með framgangi mála. 

Athugasemdir

[Emil Hannes Valgeirsson, 12.2.2014 kl. 00:40]

Það verður áhugavert að fylgjast með framvindunni. Kannski nær þessi El Nino sér ekki á strik fyrir enn of seint til að gera eitthvað rótækt á þessu ári, en þá er spurning með árið 2015.

Hinsvegar er gjarnan talað um að Kyrrahafið sé á tímaskeiði veikra El Ninjóa og þess vegna lítið að gerast í hlýnun andrúmslofts á sama tíma og hlýnunin fer meira og minna í hafdjúpin.

Annars bara fínt að sjá nýtt veðurblogg.